Sinn Fein's vice-president Michelle O'Neill (midden) reageert met partijcollega's na te zijn verkozen in Mid Ulster in het verkiezingscentrum van de Medow Bank in Magherafelt, Noord-Ierland, op vrijdag . (Foto: AP)
Zes jaar nadat Groot-Brittannië stemde om de Europese Unie te verlaten, heeft geen enkel deel van het Verenigd Koninkrijk de angel meer in de staart gevoeld dan Noord-Ierland, waar de Brexit de basis legde voor de opmerkelijke stijging van Sinn Fein bij de parlementsverkiezingen afgelopen week.
Met bijna alle stemmen geteld, verklaarde Sinn Fein, de belangrijkste Ierse nationalistische partij, de overwinning, met 27 van de 90 beschikbare zetels in de Noord-Ierse Assemblee, de meeste van alle partijen in het gebied. De Democratic Unionist Party, die degenen vertegenwoordigt die willen dat Noord-Ierland deel blijft uitmaken van het Verenigd Koninkrijk, zakte naar de tweede plaats met 24 zetels.
“Vandaag luidt een nieuw tijdperk in dat ons allemaal de kans biedt om relaties in deze samenleving opnieuw vorm te geven op basis van eerlijkheid, op basis van gelijkheid en op basis van sociale rechtvaardigheid”, zei Michelle O'Neill, de leider van de partij die de eerste minister van de regio wordt.
https://images.indianexpress.com/2020/08/1×1.png 
Verkiezingspersoneel beginnen met het tellen van de stemmen in Belfast bij de verkiezing van de Noord-Ierse Assemblee. (Foto: AP)
Hoewel Brexit niet op de stemming was, wierp het een lange schaduw over de campagne, met name voor de DUP, de vlaggenschip unionistische partij die aan het roer staat van de Noord-Ierse machtsdelende regering sinds het werd opgericht door het vredesakkoord van Goede Vrijdag bijna een kwart eeuw geleden.
Best of Express Premium
PremiumCentrale univ legt boete op aan KPMG, partner die nu optreedt als V-C
PremiumUP govt plant een nieuwe look Ayodhya: brede wegen, CCTV's, internationale luchthaven< figuur>
Premium
Uitgelegd: wat nieuwe vondsten op de Harappan-site kunnen betekenen
PremiumOekraïne-conflict zorgt ervoor dat Biden de Indo-Pacific-strategie niet verlaatMeer premiumverhalen > >
De erfenis van de Brexit golfde door lokale verkiezingen op de Britse eilanden: in Londen, waar anti-Brexit-stemmers de bastions van de conservatieve partij aan de Labour Party gaven, en in de 'rode muur', de pro-Brexit-roestgordelregio's van Engeland, waar de conservatieven afhielden Werk. Maar in Noord-Ierland was het effect van de Brexit doorslaggevend.
Ondanks de hele geschiedenis van de overwinning van Sinn Fein – de eerste voor een partij die oproept tot een verenigd Ierland en rudimentaire banden heeft met het Ierse Republikeinse leger – zijn de verkiezingsresultaten niet zozeer een doorbraak voor het Ierse nationalisme als wel een teken van de demoralisatie van de unionistische kiezers , de wanorde van hun leiders, en een electoraat dat meer prioriteit gaf aan economische kwesties dan aan sektarische strijd.
Veel daarvan kan worden herleid tot Brexit.
“Toestandkomen in het reine met het verlies van suprematie is voor vakbonden ontzettend veel om te verwerken', zegt Diarmaid Ferriter, hoogleraar moderne Ierse geschiedenis aan het University College Dublin. “Maar de vakbondsleden slaagden er echt in zichzelf in de voet te schieten.”
De DUP worstelde om kiezers bij elkaar te houden die verdeeld en boos zijn over de veranderde status van het noorden – het is het enige lid van het Verenigd Koninkrijk dat een grens deelt met de Republiek Ierland, een lid van de EU.
Die hybride status heeft het leven op veel manieren gecompliceerd, met name door de noodzaak van een complexe handelsovereenkomst, het Noord-Ierse Protocol, dat grenscontroles oplegt voor goederen die vanuit het vasteland van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland stromen. Veel vakbondsleden klagen dat het een wig heeft gedreven tussen hen en de rest van het Verenigd Koninkrijk door effectief een grens in de Ierse Zee te creëren.
Mensen verlaten een peiling station in West-Belfast, Noord-Ierland, op donderdag. (Foto: AP)
De DUP keurde het protocol goed, maar keerde zich er later tegen en trok zich uit protest terug uit de laatste regering van Noord-Ierland. Unionistische kiezers straften het voor die U-bocht, sommigen stemden voor een meer harde vakbondspartij en anderen wendden zich tot een niet-sektarische centristische partij, de Alliantie, die ook grote winsten boekte.
Als runner- de DUP is gerechtigd een plaatsvervangend eerste minister te benoemen, die feitelijk als gelijke fungeert. Toch heeft het zich niet verplicht deel te nemen aan een regering met een eerste minister van Sinn Fein. En het heeft gedreigd te boycotten totdat het protocol wordt geschrapt, een standpunt dat weinig steun krijgt buiten zijn harde kern.
“Er is fragmentatie binnen partijen die een meer seculier Noord-Ierland proberen te weerspiegelen”, zegt Katy Hayward, hoogleraar politiek aan de Queen's University in Belfast. “Dat past ongemakkelijk bij de architecten van het vredesakkoord. Er is nu geen dominante groep. We zijn allemaal minderheden.”
In dit complexere landschap, zei Hayward, zou Sinn Fein waarschijnlijk veel regeren zoals het campagne voerde, door zich te concentreren op bekwaam management en gezond beleid in plaats van een dringende campagne voor Ieren te mobiliseren eenheid.
O'Neill, de leider van Sinn Fein in Noord-Ierland, prees wat ze 'de verkiezing van een generatie' noemde. Maar ze zei weinig over de Ierse eenheid. De algemene leider van Sinn Fein, Mary Lou McDonald, zei afgelopen week dat ze een referendum over de Ierse eenwording kon voorzien binnen tien jaar, en mogelijk “binnen een tijdsbestek van vijf jaar”.
Voor de vakbondsleden, de pad uit de wildernis is moeilijker in kaart te brengen. Hayward zei dat de DUP voor een moeilijke keuze stond om al dan niet deel te nemen aan de volgende regering.
Als het weigert, zou het in strijd zijn met de geest van het Goede Vrijdag-akkoord. Het zou ook het risico lopen de kiezers verder te vervreemden, met name “zachte vakbondsleden”, die weinig geduld hebben voor voortdurende verlamming in de regering.
Verkiezingspersoneel telt stemmen in Belfast . (Foto: AP)
Maar als het lid wordt van de volgende regering, brengt dat zijn eigen gevaren met zich mee. De DUP zwaaide tijdens de campagne naar rechts om een uitdaging van de hardere partij Traditional Unionist Voice af te weren. Het heeft zijn verzet tegen het Noord-Ierse Protocol tot een geloofsartikel gemaakt.
“Er kunnen nu serieuze gesprekken worden gevoerd over vakbondseenheid, maar er zal geen regering zijn tenzij het protocol gaat”, zegt David Campbell, voorzitter van de Loyalist Communities Council, die een groep paramilitaire pro-uniongroepen vertegenwoordigt die zich fel verzetten tegen het protocol.
Dat legt de toekomst van de DUP uit handen, aangezien de beslissing om het protocol te herzien bij de Britse regering ligt. Premier Boris Johnson heeft aangegeven daarvoor open te staan – vooral als het een nieuwe regering van Noord-Ierland zou vergemakkelijken – maar hij moet andere overwegingen afwegen.
Het omverwerpen van het protocol zou de spanningen met de EU en zelfs de EU doen toenemen het risico op het ontbranden van een handelsoorlog, een grimmig vooruitzicht in een tijd waarin Groot-Brittannië al te maken heeft met stijgende inflatie en waarschuwingen dat zijn economie later dit jaar in een recessie zou kunnen belanden.
Het zou ook de Verenigde Staten tegen zich in het harnas jagen, die Johnson heeft gewaarschuwd niets te doen dat het Goede Vrijdag-akkoord in gevaar zou brengen.
“De regering-Biden heeft heel duidelijk gemaakt dat het protocol geen bedreiging vormt voor het Goede Vrijdag-akkoord”, zei Bobby McDonagh, een voormalige Ierse ambassadeur naar Groot-Brittannië. “Het helpt eigenlijk om het Goede Vrijdag-akkoord te ondersteunen. Dat zal een soort beperking voor Johnson zijn.”