Zdjęcia Luke MacGregor / Bloomberg via Getty Images
Na żądanie USA klienci irańskiej ropy naftowej powinny z niej zrezygnować w listopadzie. Chiny odrzucił ten wniosek. Co zrobi drugi klient Iran — Indie? I jak zareagują notowania ropy?
Geopolityka pobudziło ruch cen ropy naftowej w górę począwszy od marca tego roku, kiedy ceny stabilizowały się wokół poziomu 65 dolarów za baryłkę. Główny impuls ceny przydało wzmocnienie presji na Iran w przeddzień spotkania przywódców USA i Arabii Saudyjskiej. Przy tym sezonowe osłabienie na fizycznym rynku odeszło na drugi plan. Szef saudyjskiego Msz określił zawarta jeszcze w 2015 roku porozumienie w sprawie irańskiego programu nuklearnego jako błąd i wyraził gotowość do “bardziej surowych sankcji” w odpowiedzi na “przestępcze działania” Iranu na Bliskim Wschodzie.
Biorąc pod uwagę STANY zjednoczone pragną przywrócić mocne powiązania z Arabią Saudyjską (po schłodzeniu, do którego doszło podczas pobytu u władzy administracji Baracka Obamy z powodu znalezienia jądrowego umowy z Iranem), inwestorzy zaczęli brać pod uwagę w szacunkach rynkowych prawdopodobieństwo wyjścia USA z umowy i wprowadzenia nowych sankcji wobec Iranu. Perspektywa rewizji jądrowej transakcji od dawna jest na rynku ropy ważnym czynnikiem ze względu na konsekwencje, które to zdarzenie może mieć do oferty.
Do około 80 dolarów za baryłkę ceny Brent uderzyły w połowie maja, po tym, jak prezydent USA Donald Trump przywrócił sankcje wobec Iranu w bardziej ostrej formie, niż się powszechnie spodziewano. Kupujący irańskiej ropy zobowiązani do 4 listopada 2018 roku, aby zmniejszyć ilość zamówień “do zera”, zgodnie z wezwaniem Stanach Zjednoczonych. Zresztą, na początku lipca sekretarz stanu USA Mike Pompeo oświadczył, że w rzeczywistości USA badają wnioski niektórych krajów o tym, aby ich uwolnić się od działania sankcji w przypadku importu irańskiej ropy naftowej. Decyzja podjęta w końcu czerwca o złagodzenie ograniczeń w нефтедобыче OPEC+ w drugiej połowie 2018 r. na 1 mln baryłek dziennie do skompensowania możliwych cięć dostaw ropy naftowej z Wenezueli i Iranu, pomogło notowań odstąpienia od poziomu 80 dolarów za baryłkę w kierunku 70 dolarów za baryłkę. Zakres ten utrzymuje się od połowy kwietnia i jest rodzajem равновесным korytarzem, w którym cytaty i po dziś dzień nadal wykazują boczne trendy. Dodajmy, że te poziomy zasadniczo uzasadnione dynamiki zapasów ropy naftowej i produktów naftowych w krajach OECD, które nadal trzymać się nieco poniżej pięcioletniej średniej.
W okresie poprzednich sankcji klientom irańskiej ropy musiał ograniczyć zakupu co najmniej 20%, co doprowadziło do zmniejszenia wydobycia w latach 2012-2016 na 1 mln baryłek dziennie do 2,8 mln baryłek dziennie. Po zdjęciu sankcji wydobycie odbił się do poziomu 3,8 mln baryłek dziennie. Biorąc pod uwagę sztywność bieżącej pozycji USA, wydobycie w IV kwartale 2018 roku może wynieść 1,3 mln baryłek dziennie do 2,5 mln baryłek dziennie. Inwestorzy zaczęli wątpić w to, że wzrost podaży na 1 mln baryłek dziennie, oczekiwanego ze strony OPEC i partnerów, okaże się na tyle, aby uniknąć niedoboru na rynku w IV kwartale 2018 roku, biorąc pod uwagę dalszy spadek dostaw z Wenezueli. W zeszłym tygodniu wiele inwestorzy zaczęli uwzględniać w wycenie zmniejszenie oferty w IV kwartale 2018 roku, co doprowadziło do znacznego wzrostu cen ropy.
Uczestnicy rynku w dalszym ciągu śledzić dane танкерным dostaw, oceniając wpływ kolejnych sankcji na dynamikę eksportu ropy naftowej i kondensatu z Iranu. Na początku sierpnia jego objętość szacuje się na poziomie 2,1 mln baryłek dziennie (o 0,4 mln baryłek dziennie poniżej maksimum tego roku, odnotowanego w kwietniu), a na koniec pierwszej połowy sierpnia wyniósł on średnio tylko 1,5 mln baryłek dziennie — o 0,7 mln baryłek dziennie niższa niż miesiąc wcześniej. Rynek spodziewa się spadku dostaw z Iranu w ciągu najbliższych miesięcy do mniej niż 1 mln baryłek dziennie, co doprowadziło do бэквордации w kontraktach terminowych na Brent z dostawą w listopadzie i grudniu (sytuacja, w której cena kontraktu terminowego na otwartym rynku poniżej wartości instrumentu bazowego). Taki stan kontraktów futures na krzywej mówi o tym, że inwestorzy w tej chwili oczekują, że pod koniec roku popyt przekracza podaż. Należy pamiętać, że бэквордация w kontraktach terminowych z dostawą w listopadzie i grudniu zmieniła контанго w połowie zeszłego tygodnia. Właśnie wtedy po raz pierwszy od połowy lipca kontrakty z dostawą przez dwa miesiące stały się targować wyżej, niż trzy.
Cena Brent był już na podejściach do około 80 dolarów za baryłkę, jeśli Pekin nie zdecydował się niedawno obchodzenia nałożonych na Iran sankcji gospodarczych, umówiwszy się z Teheranem w sprawie zamówień publicznych irańskiej ropy naftowej na ważonych warunkach dostaw, obejmujący przejście na irańskie tankowce. Dodajmy, że wcześniej Chiny kupował irańską ropę na warunkach FOB. Teraz Iran będzie odpowiedzialny za dostawę i ubezpieczenie ładunków, tak jak zachodnie armatorzy coraz bardziej aktywnie odmówić przewozu surowców z tego kraju.
Wielkość dostaw irańskiej ropy naftowej do Chin za styczeń-lipiec wyniósł średnio 0,65 mln baryłek dziennie, co odpowiada około 30% całkowitego eksportu z Iranu (2,2 mln baryłek dziennie). Tym samym Chiny ostatecznie odrzucił żądanie USA ograniczyć zakupu ropy naftowej Iranu, choć przy tym nie zgodził się zwiększyć wielkość tego importu. W tym samym okresie dostawy Iranu do Indii wyniosła 0,62 mln baryłek dziennie, w Japonii — 0,12 mln baryłek dziennie, w pozostałe kraje Azji — 0,33 mln baryłek dziennie, a w krajach Unii europejskiej — 0,46 mln baryłek dziennie. Teraz w centrum uwagi znajduje się Indie, drugi pod względem wielkości zakupów klient Iranu: głównym pytaniem jest to, czy zgodzi się pani Delhi na ten sam łańcuch dostaw, jak i strona chińska, lub przyjmie warunki STANY zjednoczone, zmniejszając dostawy “do zera”. Naszym zdaniem, najbardziej prawdopodobne częściowe odstąpienie od irańskich ilości, podczas gdy wszystkie inne kraje na pewno całkowicie zrezygnują z zakupów irańskiego surowca. W populacji doprowadzi do zmniejszenia ilości eksportu do około 0,8 mln baryłek dziennie.
Powyższe wskazuje na dalszy wzrost cen do górnego zakresu naszego równowagi korytarza. Jednak do повышательным nastroje lepiej podejść ze zdrowym sceptycyzmem. Gwałtowny wzrost cen na paliwa w USA z powodu wysokich cen ropy negatywnie wpływa na wyborców w przeddzień rozpoczęcia kampanii wyborczej w ramach pośrednich wyborów do Kongresu USA, zaplanowanych na 6 Listopada 2018 roku. Ostatnio Waszyngton zdecydował się sprzedać na rynku 11 mln baryłek ropy z strategiczne rezerwy ropy, aby zniwelować wypadanie dostaw surowców z Iranu. W razie potrzeby kwota ta może znacznie wzrosnąć. Warto również zauważyć, osiągnięte w lipcu porozumienie między Donaldem Трампом i królem Arabii Saudyjskiej o zwiększeniu wydobycia wychodząc z założenia, że królestwa rezerwy mocy o pojemności 2 mln baryłek dziennie.
Król Salman bin Abdul-Aziz Al Saud powiedział po rozmowach, że jego kraj będzie używać ich rozsądnie, w razie potrzeby, w celu zapewnienia równowagi na rynku”. W tym kontekście warto robić na początku czerwca oświadczenie szefa Saudi Aramco Amina Nassera o tym, że w tej chwili kopie mocy jego firmy stanowią 2 mln baryłek dziennie i jest w stanie zwiększyć wydobycie z 10 mln baryłek dziennie do 12 mln baryłek dziennie do spełnienia dodatkowego popytu na ropę. Szacuje się, że Bloomberg, нефтедобыча w Arabii Saudyjskiej w lipcu wzrosła do 10,65 mln baryłek dziennie z majowego poziomu 10 mln baryłek dziennie, co oznacza, że kopie mocy stanowią 1,35 mln baryłek dziennie. Czynniki te wskazują na wyraźną obecność i gotowość do dalszego stosowania dźwigni wpływu na światowe oferty.
W analizie ostatnich słownych interwencji obu stron w momencie osiągnięcia dolnej lub górnej granicy korytarza ceny Brent $70-80 za baryłkę wrażenie, że zakres ten jest kompromisem zarówno dla konsumentów, jak i producentów. Podsumowując, warto założyć, że wybrane zaburzenia równowagi jesienią tego roku w kierunku cenowego wzrostu na tle ilości wypadających z Iranu i z dużym prawdopodobieństwem będzie witany równym przeciwdziałaniem.