Zdjęcia Asi Добровольской / TASS
Rosja na razie nie będziemy do Finlandii i Holandii, które ćwiczą stałe i gwarantowane wypłaty obywatelom. W kraju jest potrzebna pomoc biednym — to jest skuteczniejsze i tańsze niż wypłata podstawowego dochodu, uważają eksperci z NIU HSE i banku Światowego
Rosja na razie nie jest gotowa do wprowadzenia dochodu podstawowego — do takiego wniosku doszli naukowcy NIU HSE, banku Światowego i zespołu Ekspertów “Europejski dialog” w trakcie konferencji poświęconej bezwarunkowe płatności, która odbyła się 14 listopada w Moskwie.
Podstawowy (absolutny) dochód — koncepcja, zgodnie z którą państwo wypłaca obywatelom na stałe określoną sumę pieniędzy, niezależnie od dochodu człowieka, jego statusu społecznego i innych kryteriów. Takie wypłaty, zdaniem autorów koncepcji, powinny zagwarantować obywatelom minimalny poziom dochodu i przyczynić się do walki z ubóstwem w kraju. Eksperymenty wprowadzenia dochodu podstawowego w ostatnich latach prowadzone są w takich krajach, jak Finlandia, Holandia i Kanada.
Dla pomyślnego wprowadzenia dochodu podstawowego powinny być wykonywane trzy specyficzne warunki, które jeszcze nie powstały w Rosji, powiedział w trakcie swojego wystąpienia członek rady koordynacyjnej zespołu Ekspertów “Europejski dialog”, profesor NIU HSE Eugeniusz Гонтмахер. Po pierwsze, potrzebna jest wysoki stopień społecznego porozumienia w sprawie wprowadzenia dochodu podstawowego. Po drugie, trzeba działać od szczegółu do ogółu i unikać radykalnych rozwiązań. Po trzecie, wymaga skuteczna system społecznej kontroli i korekty, czyli rozwinięte gminy, społeczeństwo obywatelskie, wolne MEDIA i osoba parlament.
“Podstawowy dochód — to kwestia redystrybucji nagromadzonego bogactwa wewnątrz kraju. Do podobnej inicjatywy, Rosja nie jest gotowa, ponieważ w kraju nie ma takiego narzędzia, dyskusji i podejmowania decyzji. Ponadto w niej naruszone zasady sprawiedliwego podziału bogactwa” — powiedział korespondentowi “Forbes” Eugeniusz Гонтмахер.
Według jego słów, w autorytarnych reżimach, jak by nie był dobry lider, nie jest możliwe efektywne zastosowanie mechanizmu podstawowego dochodu, ponieważ sole zarządzaniu rośnie ryzyko błędów. To uwaga ważne i dla Rosji. “Jesteśmy z wami widzimy ogromną ilość błędów w polityce społecznej. Są one związane z zabiegiem, z tym, że decyzje są podejmowane szybko i кулуарно” — powiedział podczas przemówienia Гонтмахер.
Z nim częściowo zgadza się z tym, główny ekonomista i dyrektor wykonawczy grupy Globalnej praktyki w zakresie ochrony socjalnej i rynku pracy banku Światowego Rusłan Емцов. Według jego słów, teraz ludność Rosji ma do czynienia ze złożonym systemem pomocy społecznej, który działa bardzo nieefektywne. “Szacuje się, że Rosstatu, 15% ubogich, a według naszych szacunków — o wiele więcej, są poza tym systemem pomocy społecznej. Być może, wprowadzenie podstawowego dochodu pomogło by wyjść z impasu”, — zaznaczył Емцов.
Teraz naukowcy banku Światowego uczą się praktyki wdrażania podstawowego dochodu w innych krajach i starają się ocenić, jak skuteczne byłoby zastosowanie tego mechanizmu w Rosji — specjalny raport na ten temat powinien się pojawić w przyszłym roku. Jednak już teraz, według wstępnych wyników badania ekspertów jest oczywiste, że wprowadzenie podstawowy dochód w Rosji w najbliższych latach nie uda.
“Łatwa wymiana istniejących wypłat podstawowym dochodem spowoduje straty dla znacznej części osób ubogich”, — uważa Емцов. Swoją pozycję on, zresztą, i tak nie wyjaśnił. Również ekspert zaznaczył, że społeczeństwo rosyjskie na razie nie myśli o równości i psychicznie nie jest gotowe do tak poważnych reform. “Nie widzimy teraz istotnego potencjału wsparcia takiej radykalnej zmiany społecznej w Rosji” — mówi Емцов.
Według ekonomisty, na obecnym etapie rozwoju Rosji bardziej pasują takie środki, jak rozszerzenie wsparcia ubogich i zwiększenie jej rozmiaru, ponieważ jest to mniej kosztowne i bardziej skuteczne reformy, niż wprowadzenie dochodu podstawowego.