Balkrishna V Doshi, architect, planner en opvoeder, die dinsdag is overleden, gaf de Indiase architectuur de erfenis om alles in twijfel te trekken.
Toen hij in India begon te werken, vond het zijn weg als een onafhankelijke natie. Er was een urgentie, een gretigheid om iets te creëren dat nog niet eerder was gedaan. Het was een vurigheid die tot de verbeelding sprak van veel architecten die in die tijd werkten, waaronder Achyut Kanvinde, Charles Correa, Anant Raje en Raj Rewal. Institutionele opbouw en stadsplanning waren zorgen die leidden tot veel architectonische oriëntatiepunten.
Te midden hiervan was Doshi op zoek naar een culturele focus die zijn 100-tal gebouwen in het hele land heeft verankerd. Waarden van empathie en een humane benadering, een gevoel van gemeenschap en de overtuiging dat gebouwen levende organismen zijn, meer dan alleen stenen en mortel, maken het werk van Doshi uniek.
Lees ook |BV Doshi (1927-2023): ' Als je naar mijn architectuur kijkt, kun je mijn verhaal schrijven'
Hiërarchieën doorbreken
Subscriber Only StoriesAlles bekijken
Adressen vervangen door drie woorden… de wereld van What3words
In de huisvesting van de Life Insurance Corporation (LIC), Ahmedabad (1973), pleitte Doshi voor huisvesting met gemengde inkomens, waar een woning met twee slaapkamers aan de basis lag , een unit met één slaapkamer erboven en een huis van 400 m² bovenaan. Verbonden door een doorlopende trap, maakte dit ziggoerat-achtige ontwerp een stapsgewijze uitbreiding voor gezinnen mogelijk, terwijl het elk huis een open ruimte gaf.
BV Doshi in Ahmedabad . (Expressfoto door Javed Raja)
Hij breidde dit idee uit in de Aranya Community Housing in Indore (1989). Tot dan toe was de rijkswoning een grid-indeling met basisvoorzieningen van een plint en een toilet. Doshi voegde opnieuw inkomensgroepen, gebogen en verbonden ruimtes samen om groene voetpaden te maken, en ontwierp een bouwpakket met ramen, balustrades en balkons, zodat mensen hun huis konden reorganiseren als ze dat wilden. Het zorgde ervoor dat de overheid en de vastgoedsector rechtop gingen zitten en het opmerkten, waar ontwerp meer een proces dan een bestemming werd.
Best of Explained
Klik hier voor meer informatie
Opendeuronderwijs
Advertentie
De locatie voor de School of Architecture (CEPT University) was ooit een verlaten steenoven. Het golvende terrein zou Doshi inspireren om met de ligging van het land te werken en klaslokalen open te stellen voor glooiende groene terpen. Het is niet ongebruikelijk om halve muren tussen klaslokalen te zien en leraren die naar studenten op de bovenverdieping schreeuwen om te pijpen. Het was bedoeld als ruimte voor “onderwijs zonder deuren”. Ramen werden muren en uitgestrekte traveeën konden studio's worden. De opmerkelijke toegang tot het gebouw is ook symbolisch voor de vele manieren om de ruimte te interpreteren of te betreden – twee trappen komen samen om een bezoeker binnen te halen.
Het oude modern houden
Bij het plannen van de uitbreiding voor Vidhyadhar Nagar, Jaipur (1984), analyseerden Doshi en zijn team Chandigarh, dat was gepland door Doshi's mentor, Le Corbusier, en de oude, ommuurde stad Jaipur. Ze zagen dat de stad was ontworpen op het idee van de mandala, met een geordende hiërarchie van ruimtes.
Het uitgebreide ontwikkelingsplan van het team zou een knipoog zijn naar nieuwe manieren om water, energie en materiële hulpbronnen te beheren. Zij stelden fundamentele vragen: kan het plan plaats maken voor voetgangers zodat zij markten en werkplekken op loop- of fietsafstand kunnen bereiken? Kan het bestemmingsplan worden opengesteld voor ontwikkeling voor gemengd gebruik en kunnen ze verschillende schalen creëren om gemeenschappen in staat te stellen samen te werken? Het team repareerde ontbost bosgebied, maakte kanalen voor waterwinning en recycling van afval, en gaf kleine bedrijven de ruimte om zich te vestigen in woonwijken, waardoor de stad nieuw leven werd ingeblazen.
Ook in Explained |Corbusier's visie voor Chandigarh: het genie & de gebreken
Buiten is binnen
Doshi zei dat hij in paradoxen leefde, tegelijkertijd binnen en buiten leefde. Ook in zijn gebouwen duikt dit idee op – waar de gebouwen terugwijken en de tussenruimtes tot leven komen. Dit is het best te zien in een van Doshi's beste werken – het Indian Institute of Management (IIM) Bangalore (1977-92). Geïnspireerd door zijn bezoeken aan oude steden, tempels en dorpen in India, ontwierp Doshi IIM-B als een reeks binnenplaatsen, van grote tussen klaslokalen tot kleinere tussen slaapzalen en rondom het instituut.
Hoewel de campus gedurende 20 jaar is ontworpen en Doshi veel directeuren heeft zien komen en gaan, was de enige constante zijn overtuiging dat ruimtes moeten worden verrijkt door de verbeelding, niet noodzakelijkerwijs door de vorm van de structuur. Zijn fascinatie voor jharokha's, gangen en open volumes komt ook in dit project terug. Tegenwoordig heeft groen de muren zo overgenomen dat het moeilijk te zeggen is waar de buitenkant eindigt en de binnenkant begint.
BV Doshi in Ahmedabad. (Express Photo by Javed Raja)
Bereidheid om te experimenteren
Amdavad Ni Gufa (1994), in samenwerking met kunstenaar MF Husain, kan zijn kritiek hebben. Toch kan men niet voorbijgaan aan de meesterlijke controle die Doshi had bij het plaatsen van de koepelachtige uitsteeksels, waar de muren, het plafond en de vloer een aaneengesloten geheel vormen. Het was hoe Doshi altijd werkte, voortdurend in dialoog met de dingen om hem heen, waarbij muziek, kunst en mythologie zijn verbeelding de vrije loop lieten. Zelfs toen kolommen draaiden, kantelden en draaiden, wat veel structurele uitdagingen met zich meebracht, ging Doshi ze niet uit de weg, waardoor deze structuur een van zijn meest bezochte projecten werd.
© The Indian Express (P) Ltd