Zdjęcia Leonhard Foeger / Reuters
W drugiej połowie roku wzrosły ryzyko коррекционного spadku cen ropy. Co będzie z notowaniami ropy naftowej i jak one wpłyną na złotych?
Podsumowując, w pierwszej połowie roku, można zauważyć, że jest to czas okazał się bardzo udany dla rynku ropy, gdzie zaobserwowano głównie pozytywna cenowa głośnika. Za sześć miesięcy cena ropy naftowej kontraktów wzrosła o 20%, aktualizując trafienia za trzy i pół roku. Jednak druga połowa roku może być mniej udany w warunkach zmieniającej się koniunktury na rynku.
Po tym, jak pod koniec czerwca, strony transakcji OPEC+ doszli do porozumienia w sprawie zwiększenia całkowitego wydobycia ropy o 1 mln baryłek dziennie, niepewność co do dalszych perspektyw rynku ropy zaczęły rosnąć. W pierwszej połowie lipca cena kontraktów terminowych na mieszankę Brent wykazały spadek o ponad 5%. Wyzwalacze do korekty cen “czarnego złota” wystąpili wiadomości o wznowieniu wcześniej naruszonych dostaw ropy z Libii i eskalacja napięcia w stosunkach handlowych między USA i Chinami.
Jednak duży niepokój na rynku, naszym zdaniem, wywołał raport miesięczny OPEC, w którym kartel odnotował gwałtowny wzrost wydobycia, Arabii saudyjskiej i wskazał na ryzyko powstawania nadmiernej podaży w 2019 roku. W tygodniu c 16 do 22 lipca poprawczy spadek cen była kontynuowana. Łączne straty Brent na podstawie pięciu ostatnich sesji handlowych stanowiły około 10%.
To właśnie prawdopodobieństwo znacznego zwiększenia podaży ropy naftowej ze strony poszczególnych członków OPEC+ w ciągu najbliższych kilku miesięcy będzie działać głównym czynnikiem wywołującym niepewność i negatywne oczekiwania w odniesieniu do równowagi na rynku. Obawy z tego powodu są nakładane na ryzyko spowolnienia globalnej gospodarki, w związku z eskalacją amerykańsko-chińskich sporów handlowych, a także zwiększonej aktywności USA na rynku surowców energetycznych.
Negatywne czynniki dla cen ropy naftowej
Wydobycie ropy naftowej w USA osiągnęła historyczne maksima i zachowuje szanse na kontynuację wzrostu, dzięki wysokiej ceny “czarnego złota”, wspierający rozwój złóż łupkowych. Od początku roku całkowita ilość produkcji amerykańskiej ropy naftowej wzrosła o około 1 mln bbl./dobę, osiągając w tej chwili 10,9 mln bbl./doba.
Prognoza ministerstwa Energetyki USA pozostaje bardzo optymistyczna i zakłada wzrost wydobycia ropy naftowej do poziomu 11,4 mln bbl./doba w końcu bieżącego roku i 12,1 mln bbl./doba na koniec 2019 roku. Tak więc, jeśli te oczekiwania się potwierdzą, STANY zjednoczone staną się liderem na rynku ropy po raz pierwszy od ponad 40 lat.
Optymistyczne prognozy dotyczące wzrostu wydobycia poparte danymi o stanowisku aktywności gospodarczej w USA. Liczba urządzeń wiertniczych wciąż rośnie i obecnie przebywa u maksimum z marca 2015 roku. Według lipcowego raportu Międzynarodowej agencji energii, głównym motorem wzrostu wydobycia ropy naftowej poza OPEC w przyszłym roku wystąpią właśnie STANY zjednoczone.
Udział łupkową ropę w całkowitej produkcji USA
Groźba wojen handlowych. Podczas gdy wpływ tego czynnika jest tylko częściowo odzwierciedlenie w dynamice cen ropy naftowej, które wykazują negatywną reakcję w okresach nasilenia handlowych sprzeczności między USA i Chinami. Jednak w miarę tego, jak w temacie wojen handlowych coraz częściej będzie działać jako argument, explainer pogorszenie perspektyw globalnego wzrostu gospodarczego, presję na ceny ropy naftowej wzrośnie.
Bardziej aktywne odzyskiwanie wydobycia ropy naftowej członkami OPEC+. Umowa o ograniczeniu wydobycia ropy naftowej, naruszenie z końca 2016 roku, wykonywał swoje główne zadanie w równoważeniu rynku — nadmiar ropy naftowej zostały wyeliminowane. Dzięki temu, że w ciągu ostatnich 10 miesięcy średni poziom wykonania transakcji przekroczyła 130%, kraje OPEC+ zmniejszyły wydobycie nie jest na 1,8 mln bbl./dzień, jak to było przewidziane umową, a na 2,8 barr./doba.
W rezultacie, na koniec czerwca członkowie transakcji OPEC+ podjęły decyzję o konieczności powrotu do 100% poziomu redukcji wydobycia. Głównymi inicjatorami zmiany obowiązującego porozumienia wystąpili Arabia Saudyjska i Rosja. Początkowo rynek ocenił, że dodatkowe ilości wydobycia ropy naftowej wyniesie mniej niż 1 barr./doba w związku z tym, że wiele krajów z przyczyn technicznych nie jest w stanie wrócić do wyższego poziomu produkcji.
Taki wzrost wydobycia ropy nie powinno mieć wpływ na stały równowagę popytu i podaży na rynku. Jednak już czerwcowe dane o wydobyciu w wielu krajach OPEC mogli dokonać wątpliwości co do początkowych oczekiwań rynku. Kartel w swoim comiesięcznym raporcie poinformował o znacznym wzroście wydobycia Arabią Saudyjską na koniec miesiąca (+0,4 mln bbl./dobę) i faktycznie wskazał na brak ryzyka wystąpienia niedoboru oferty na horyzoncie 2018-2019 roku.
Z kolei Polska na koniec czerwca tylko nieznacznie zwiększyła swoją produkcję, dodając na rynek 90 000 barr./doba. Ale przez pierwsze dwa tygodnie lipca produkcja wzrosła o kolejne 160 000 barr./doba. W ten sposób wzrost produkcji tylko ze względu Arabii Saudyjskiej i Rosji już wyniósł 0,65 mln bbl./doba. Na tym tle rynek w najbliższym czasie będzie bardzo ostro reagować na sygnały o zwiększeniu oferty z kluczowych graczy.
Pozytywne czynniki dla cen ropy naftowej
Zapisywanie transakcji OPEC+ do końca 2018 roku. Pomimo faktu, że umowa OPEC+ wprowadzono poprawki zakładające wzrost poziomu produkcji ropy naftowej na 1 mln bbl./doba od obecnych poziomów, łączna kwota ograniczająca wielkość wydobycia, zapisana. W ten sposób, do końca roku uczestnicy transakcji OPEC+ zobowiązały się przestrzegać osiągniętych wcześniej porozumień, aby utrzymać równowagę na rynku.
Niski poziom wolnych rezerwowych mocy produkcyjnych. Zmniejszenie poziomu wydobycia w krajach OPEC (Wenezuela, Angola, Libia), a także wznowienie sankcji wobec Iranu zwiększają znaczenie takich czynników, jak poziom wolnych rezerwowych mocy produkcyjnych.
Teraz wskaźnik ten szacuje się w wysokości 2,9 mln bbl./doba dla krajów OPEC. Jednak, według szacunków IEA, kopie mocy wydobycia ropy naftowej w dającej się przewidzieć przyszłości mogą zbliżyć się do krytycznego poziomu. Agencja nie wyklucza dalszego spadku wielkości produkcji w Wenezueli do poziomu 1 mln bbl./dobę, do końca bieżącego roku (-0,4 mln bbl./doba od czerwcowego poziomu).
Jednocześnie zmniejszenie eksportu ropy naftowej z Iranu może wynieść ponad 1,2 mln bbl./dobę — taki spadek nastąpił podczas poprzedniej rundy sankcji międzynarodowych. W rezultacie, możliwości OPEC w celu uzupełnienia ilości wypadających oferty stają się bardzo ograniczone. Tradycyjnie spadek wolnych rezerwowych mocy produkcyjnych wspiera naftowym ceny. Wzrost premii za ryzyko związane z możliwymi przerwami w dostawach, zwiększa koszty kontraktów terminowych.
Poziom wolnych mocy produkcyjnych OPEC
Zmniejszenie eksportu z Wenezueli i Iranu. Wydobycie ropy naftowej w Wenezueli nadal spadać, odnawiając wieloletnie minima. Na koniec czerwca нефтедобыча w kraju zmniejszyła się o 60 000 barr./dzień i wyniósł niespełna 1,4 mln bbl./dobę, co jest najniższym poziomem w ciągu ostatnich ponad 50 lat, z wyłączeniem przystanek branży, spowodowane akcją “naftowego nieposłuszeństwa” w latach 2002-2003.
Obowiązujące amerykańskie sankcje, brak inwestycji w przemysł, zmniejszenie liczby czynnych platform wiertniczych, częściowy aresztowania majątku państwowego koncernu naftowego PDVSA wraz z ociąganie kryzysem gospodarczym powodują stały spadek wydobycia surowca w kraju. Według szacunków IEA, spadek wydobycia w bieżącym roku może wynieść jeszcze 0,4 mln bbl./doba.
Nie mniej ostrym dla rynku pozostaje i “rial pytanie”. Po tym, jak na początku maja STANY zjednoczone poinformowały o wycofaniu się z jądrowa transakcji i przedłużenia sankcji wobec Iranu, obawy inwestorów co do perspektyw popytu na rynku wzrosła.
Obecnie produkcja ropy naftowej w Iranie pozostaje stosunkowo stabilny w ciągu ostatnich piętnastu lat jest ono stanowiło około 3,8 mln bbl./doba. Taki poziom zbliżony do średniej wielkości wydobycia ropy naftowej, utworzony z początku lat 1990-tych do sankcji 2012-2015 roku. Potencjał eksportowy republiki szacuje się na 2,5 mln bbl./doba. Dwie trzecie dostaw przypada na rynki Azji i Pacyfiku, pozostała część — na rynek europejski.
Mimo, że ograniczenia, na płaskowyż sektora energetycznego zaczną obowiązywać dopiero od 4 listopada, zagrożenie экстерриториальных sankcji i naciski ze strony administracji prezydenta USA już prowadzić do zmniejszenia ilości irańskiego eksportu ropy naftowej. Na koniec czerwca dostawy ropy naftowej z Iranu spadła o 200 000 barr./doba.
Największy spadek miał na kraje UE, w tym czasie jak azjatycki konsumenci zachowują ilości importu. Po tym, jak środki ograniczające wobec Iranu wejdzie w pełni w życie, zmniejszenie eksportu ropy może osiągnąć 1,2 mln bbl./dobę, biorąc pod uwagę poprzednią rundę sankcji. Należy przy tym zauważyć, że sukces amerykańskich sankcji będzie zależeć od tego, jak ograniczą zakupy Chiny i Indie. W ten sposób dalszy spadek eksportu ropy naftowej z Wenezueli i Iranu może prowadzić do zmniejszenia ilości ofert na rynku w wysokości do 1,6 mln bbl./doba na horyzoncie do końca 2018 roku.
Wpływ na rubla
Podsumowując powyższe, możemy zauważyć zwiększone ryzyko коррекционного spadku cen ropy naftowej. W przyszłości wiele będzie zależeć od tego, czy uda się uczestników transakcji OPEC+ podtrzymać równowagę popytu i podaży i nie przejść do niekontrolowanego wzrostu produkcji. Punkty odniesienia dla kosztów Brent na drugą połowę roku wystąpią znaku $65-75 za baryłkę.
Wzrost niepewności i wzrost tych nastrojów na rynku ropy stanowią dodatkowe wyzwania dla rubla. Obecny spadek cen ropy naftowej na razie nie przekładają się na konkretne wzrostu ciśnienia na rosyjskiej waluty.
Taka reakcja rubla, a właściwie jej brak, może mieć związek z poprzedniej “перекупленностью” ropy naftowej przeciw pln (wzrost notowań ropy naftowej, występujący w trzeciej dekadzie czerwca, praktycznie nie znajdował odbicia w dynamice waluty krajowej). Jednak ten czynnik wsparcia rubla zstąpi na nie w przypadku wzmocnienia коррекционного spadku notowań ropy. Przybliżenie kosztów Brent do markiery 70 dolarów za baryłkę i poniżej będzie prowadzić do osłabienia rubla w kierunku do około 64 rubli za dolara.
Zresztą, ceny ropy — nie jedyny czynnik wpływający na wartość rubla. W najbliższych miesiącach dynamika rosyjskiej waluty będzie ustalona ogólnymi nastrojami w odniesieniu do aktywów rynków wschodzących i sezonową specyfikę.
Spodziewamy się, że presja na aktywa i waluty rynków wschodzących utrzyma się na horyzoncie najbliższych miesięcy. Dalsze zaostrzenie polityki pieniężnej głównych światowych regulatorami i obawy, spowodowane tematem handlowych wojen, zachowują niski poziom apetytu na ryzyko na globalnych giełdach.
Które nastąpiły po szczycie przywódców USA i Rosji wypowiedzi amerykańskich polityków o gotowości do rozważenia nowe sankcje wobec Rosji wysyłają kolejny negatywny sygnał. Sytuacja na ryzyko rozwijać według scenariusza lata 2017 roku, kiedy Donald Trump został wprowadzony przez amerykańskich ustawodawców przed wyborem: wprowadzić nowe sankcje wobec Rosji, albo воспротивившись tej decyzji, właściwie rozpoznać udział strony rosyjskiej na wynik wyborów prezydenckich w 2016 roku. Obecne próby zbliżenia dwóch krajów mogą okazać się podobnej reakcji.
Do sezonowych czynników, które wywierają presję na rosyjską walutę, odnoszą się zmniejszenie salda bilansu płatniczego i druga faza дивидендного okres, kiedy dochodzi do konwersji rubla dywidendy w walucie obcej. Generalnie, wpływ tego czynnika jest najbardziej widoczne w sierpniu.
W ten sposób dochodzimy do wniosku, że na horyzoncie najbliższych trzech miesięcy bilans ryzyka przesuwa się w kierunku powściągliwą osłabienia rosyjskiej waluty.