“Xs4all eist dat bewaarplicht snel wordt ingeperkt”

Xs4all eist dat het kabinet maatregelen neemt om de bewaarplicht in te perken. Alleen personen voor wie het strikt noodzakelijk is om de gegevens in te zien, zouden er nog bij moeten kunnen. Zegt het kabinet dat niet toe, dan begint Xs4all mogelijk een rechtszaak.

De provider geeft het kabinet tot 31 december om aan de eisen te voldoen, zo laat advocaat Christiaan Alberdingk Thijm weten in een brief aan het kabinet. Het gaat om tijdelijke maatregelen: het kabinet werkt al aan een wijziging van de bewaarplicht. De tijdelijke maatregelen moeten de vermeende schade van de bewaarplicht in de tussentijd beperken.

Xs4all eist dat alleen personen voor wie het ‘strikt noodzakelijk’ is om gegevens in te zien om ernstige criminaliteit te voorkomen, op te sporen of te vervolgen, nog bij de gegevens mogen komen. Ook zou een rechter-commissaris daarvoor toestemming mogen geven; nu is dat nog niet zo. Volgens Xs4all staat ‘de huidige situatie overduidelijk op gespannen voet met de grondbeginselen van onze democratische rechtsstaat’.

De internetprovider zegt te hebben overwogen om een rechtszaak te beginnen, omdat het bedrijf zich ‘niet met deze gang van zaken kan verenigen’. De provider heeft echter besloten om te reageren op de consultatieronde voor de nieuwe wet die het kabinet houdt, in combinatie met het stellen van de eisen aan het kabinet. De rechtszaak komt er mogelijk toch als het kabinet niet aan de eisen van Xs4all tegemoet komt.

Het Europese Hof van Justitie heeft de Europese richtlijn waarop de bewaarplicht gebaseerd is ongeldig verklaard. Het kabinet heeft beloofd met een nieuwe, enigszins ingeperkte bewaarplicht te komen, maar in de tussentijd blijft de oude bewaarplicht geldig, aldus het kabinet. Afgelopen weekend werd bekend dat meerdere organisaties, waaronder internetprovider BIT, een rechtszaak beginnen om dat te voorkomen.

De nieuwe, aangepaste bewaarplicht van het kabinet is iets verder ingeperkt. Zo mogen gegevens enkel worden ingezien na toestemming van de rechter-commissaris. De bewaarplicht houdt in dat internet- en telecomproviders bepaalde gegevens over abonnees, zoals de duur van internetsessies, het belgedrag van telefoongebruikers en indirect ook hun locatie, een halfjaar tot een jaar op moeten slaan.

Volgens burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom hoeven providers in de tussentijd helemaal niet meer mee te werken aan de bewaarplicht. Omdat het kabinet heeft toegegeven dat de huidige bewaarplicht in strijd is met het Europese mensenrechtenverdrag, hoeft de wet niet meer te worden nageleefd, redeneert de organisatie; verdragen gaan in de Nederlandse rechtszaal boven wetten. Er zou dan bovendien geen wettelijke grondslag meer zijn om de gegevens op te slaan.